Diagności laboratoryjni - filar systemu ochrony zdrowia
W Polsce pracuje obecnie około 18 tysięcy diagnostów laboratoryjnych, którzy wykonują i nadzorują setki tysięcy badań, takich jak morfologia krwi, poziom glukozy, hormonów czy cholesterolu, a także badania wysokospecjalistyczne, dotyczące m.in. diagnostyki chorób rzadkich. Szacuje się, że aż 70% decyzji medycznych opiera się na wynikach ich pracy.
Diagności laboratoryjni odgrywają kluczową rolę w diagnostyce i monitorowaniu leczenia chorób nowotworowych, szczególnie w hematoonkologii czy onkologii.
Ich zadania obejmują m.in.:
- Rozpoznanie choroby - dzięki badaniom, takim jak morfologia krwi z rozmazem, immunofenotypowanie czy cytometria przepływowa, możliwe jest wczesne wykrycie nieprawidłowości sugerujących nowotwór hematologiczny.
- Diagnostyka molekularna i genetyczna - analiza mutacji genowych (np. FLT3, NPM1, JAK2) pozwala na klasyfikację nowotworu, ocenę rokowania oraz dobór leczenia celowanego.
- Monitorowanie leczenia - badania laboratoryjne umożliwiają ocenę skuteczności terapii, np. poprzez pomiar minimalnej choroby resztkowej (MRD) lub weryfikację odpowiedzi molekularnej.
- Wczesne wykrywanie powikłań - regularne kontrole paramterów krwi i funkcji narządów są niezbędne do monitorowania działań niepożądanych leczenia, takich jak cytopenie czy uszkodzenie wątroby.
W dobie medycyny precyzyjnej bez diagnosty laboratoryjnego niemożliwe byłoby wdrażanie nowoczesnych terapii celowanych czy immunoterapii - to właśnie on dostarcza dane, na których opierają się decyzje kliniczne w leczeniu pacjentów.
Nowe wyzwania i kierunki rozwoju
W 2025 r. diagności laboratoryjni stają przed nowymi wyzwaniami, takimi jak:
- Rozwój diagnostyki molekularnej i genetycznej - wprowadzanie nowoczesnych technologii, takich jak sekwencjonowanie nowej generacji (NGS), umożliwia dokładniejszą diagnostykę chorób genetycznych i nowotworowych.
- Integracja z zespołami terapeutycznymi - diagności coraz częściej uczestniczą w interdyscyplinarnych zespołach, współpracując z lekarzami w zakresie interpretacji wyników badań i planowania terapii.
- Edukacja pacjentów - rosnąca świadomość zdrowotna społeczeństwa sprawia, że diagności odgrywają ważną rolę w edukowaniu pacjentów na temat znaczenia badań laboratoryjnych i profilaktyki.
Obchody Dnia Diagnosty Laboratoryjnego w 2025 r.
Z okazji Dnia Diagnosty Laboratoryjnego w całej Polsce organizowane są różnorodne wydarzenia - konferencje naukowe poświęcone najnowszym osiągnięciom w diagnostyce laboratoryjnej (np. konferencja "Medycyna Laboratoryjna 2025", która odbędzie się w dniach 2-4 czerwca 2025 r. w Mszczonowie), warsztaty i szkolenia skierowane do diagnostów, mające na celu podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wymianę doświadczeń czy akcje promujące zawód, dzięki czemu podkreślane jest znaczenie diagnostów dla zdrowia publicznego.
Dzień Diagnosty Laboratoryjnego to nie tylko okazja do świętowania, ale także refleksji nad rosnącą rolą diagnostów w systemie ochrony zdrowia. Ich praca, choć często niewidoczna dla pacjentów, jest nieoceniona w procesie diagnostyki i leczenia. W 2025 r., w obliczu nowych wyzwań i możliwości, diagności laboratoryjni kontynuują swoją misję z coraz większym zaangażowaniem i profesjonalizmem.
Źródła:
- https://kidl.org.pl/news/view?id=8601.
- https://ptdl.pl/index.php/aktualnosci/?s=.
- https://pulsmedycyny.pl/kadry/diagnosci-laboratoryjni/ponad-18-tysiecy-diagnostow-laboratoryjnych-moze-dzis-swietowac/.
- https://medicalpress.pl/system/dzie-diagnosty-laboratoryjnego-wkad-18-tysicy-diagnostw-laboratoryjnych-w-budowanie-bezpieczestwa-zdrowotnego_6OvMzdoRJp/.
